MECENAT KRÓLEWSKI WAZÓW - WCZESNY BAROK

• Mecenat Wazów od 1587 roku
• Zygmunt II Waza sprowadza w 1595 włoskich artystów do odbudowy Zamku Królewskiego na Wawelu
• • Główny artysta: GIOVANNI BATTISTA TREVANO (kierownictwo odbudowy Wawelu) + Ambroży Meazzi, Łukasz Retino, Jan Baptysta Falconi, Tomasz Dolabella
• Pomimo, że jeszcze w 1600 działał na terenie małopolski manierystyczny krąg artystyczny Santi Gucciego to tworzący się nowy mecenat - Lubomirscy, Ossolińscy, Wiśniowiccy, podążali już w kierunku baroku przebudowując swoje pałace na włoski typ "palazzo in forteca"
• W Chęcinach odkryto złoża marmuru kawowego, który był powszechnie używany w baroku

WNĘTRZA ZAMKU KRÓLEWSKIEGO NA WAWELU:

• Barokowa przebudowa TREVANO
• Kominek w Sali "pod ptakami", portale w komnatach wykonane z kawowego marmuru 
• Sale wyposażono w meble i sprzęty barokowe, a ściany ich pokryto skórami - kurdybanami
• Zaprojektowana przez Trevano klatka schodowa w zamku królewskim - Schody senatorskie
• GIOVANNI TREVANO:
• • SALA POD PTAKAMI
  • • Kominek z kawowego marmuru o solidnej, tektonicznej i klarownej kompozycji architektonicznej
    • Belkowanie podparte kolumnami z kartuszem herbowym z Orłem Korony Polskiej
    • Jako nadstawa do kominka kolejny kartusz z herbem Wazów
    • Kompozycja typowo dośrodkowa, odwrotna do manierystycznych tendencji odśrodkowych

KOŚCIÓŁ JEZUICKI WKRAKOWIE:

• W 1609 Zygmunt III Waza przenosi stolicę do Warszawy i tam też zaczyna tworzyć Trevano

ZAMEK KRÓLEWSKI W WARSZAWIE:

• Rozbudowa w 1600-1604, kontynuuje Matteo Castelli 1613-1619
• Niemal całkowicie zniszczony w 1944, ale po II wojnie światowej odbudowany

ZAMEK UJAZDOWSKI:

• Matteo Castelli 
• Rezydencja letnia
• Plan kwadratu z wewnętrznym dziedzińcem i czterema narożnymi wieżyczkami 
• Dwukondygnacyjny przekryty wysokim dachem
• Od frontu bryła zaakcentowana ryzalitem z trójprzęsłowym podcieniem wejściowym

PAŁAC BISKUPIWKIELCACH:

• Tomaso Poncino
• Prawdopodobnie wg projektu Trevano 
• Zbliżony do formy Zamku Ujazdowskiego

  

ZAMEK KRZYŻTOPÓR W UJEŹDZIE:

• Krzysztof Ossoliński 
• 1627-1644
• Typ palazzo in forteza
• Wpisanie pałacu w regularny pięcioboczy narys fortyfikacji bastionowych 
• Wawrzyniec Senes
• • Okien ile dni w roku, wielk #151016; line-height: 15.35pt;">ch sal ile miesięcy i baszt ile pór roku, dekoracja zewnętrzna to znaki zodiaku
  • Nad jedną z sal miało się znajdować szklane akwarium
  • W 1655 - "potop" szwedzki - spalono i zrabowano doszczętnie pałac
  • Pięcioboczny narys bastionowy - powszechnie stosowany we wczesnym baroku w rezydencjach magnackich (podobno dobry w obronie):
  • • Lubomirskich w Łańcucie
    • Lubomirskich w Nowym Wiśniczu
    • Lubomirskich w Rzeszowie
    • Klasztory w Częstochowie i Wiśniczu

KOLUMNA ZYGMUNTA III WAZYW WARSZAWIE:

• Ufundowana przez Władysława IV 1643-1644 na Placu Zamkowym w Warszawie
• Projekt nadwornego architekta - Konstantego Tencalli 
• Odlew z brązu figury króla
• Ukoronowany, w archaicznej zbroi, bogato dekorowany płaszcz, w ręce krzyż i szabla- zwycięstwo kontrreformacji
• Pierwotnie trzon z czerwonego marmuru na cokole z czarnego marmuru
• Kolumny zastrzeżone onegdaj dla postaci boskich, świętych i męczenników - symbol krzewienia katolicyzmu w XVII wiecznej Polsce
• Obiekty monumentalne, skromnie zdobione, podkreślające majestat i dostojeństwo