RAR-2 31.ZASADY LOKALIZACJI PRZEMYSŁU [PODSTAWOWE TYPY PRZEMYSŁU I RODZAJE PRODUKCJI PRZEMYSŁOWEJ]

CZYNNIKI WYBORU LOKALIZACJI PRZEMYSŁU:

• przyrodnicze
• • baza surowcowa i źródła energii
  • zasoby wodne
  • bariery ekologiczne
• techniczno-ekonomiczne
• • infrastruktura techniczna
  • korzyści aglomeracji
  • rynek zbytu [chłonność i bliskość]
  • siła robocza [zasoby i kwalifikacje]
  • zaplecze naukowo-techniczne
• społeczno-polityczne
• • polityka państwa [tworzenie sse, ulgi itd]
  • prawodawstwo

TYPY PRZEMYSŁU:

• ciężki - dział związany m.in. z produkcją maszyn i półproduktów; w większości produkcja na potrzeby innych przemysłów, a nie konsumentów [budowlany, chemiczny, elektromaszynowy, metalurgiczny, mineralny, paliwowo-energetyczny, zbrojeniowy]
• lekki - związany z produkcją artykułów masowego użytku, m.in. produkcja tkanin, odzieży, obuwia, a także przemysł spożywczy, szklany, ceramiczny

RODZAJE PRODUKCJI PRZEMYSŁOWEJ:

• surowcowe [górnictwo, hutnictwo żelaza, materiały budowlane, tartaczny, cukrowniczy, owocowo-warzywny, rybny]
• energochłonne [hutnictwo metali nieżelaznych]
• wodochłonne [energetyka, celulozowo-papierniczy, chemiczny, włókienniczy, spożywczy np. browarniczy]
• pracochłonne i wymagające wysokich kwalifikacji [włókienniczy, elektroniczny, precyzyjny, farmaceutyczny]
• uzależnione od rynków zbytu [spożywczy, maszynowy, chemiczny, materiałów budowlanych]
• uzależnione od zaplecza naukowo-badawczego [branże przemysłu high-tech]

LOKALIZACJA PRZEMYSŁU:

• lokalizacja przymusowa - ściśle związana i uzależniona od miejsca występowania surowca np. kopalnie
• lokalizacja związana - taka, gdzie waga surowców potrzebnych do produkcji przeważa wagę gotowego produktu - zakład opłaca się lokalizować w pobliżu bazy surowcowej, aby produkcja była opłacalna
• lokalizacja swobodna - taka, gdzie waga surowców potrzebnych do produkcji nie przekracza wagi gotowego produkty - w tym wypadku istotniejszy jest rynek zbytu i to przy nim zakłada się zakłady przemysłowe
• restrukturyzacja przemysłu w dużym stopniu doprowadziła do przeniesienia zakładów uciążliwych dla środowiska z krajów wysoko rozwiniętych na obszary państw o bogatych złożach surowców mineralnych lub posiadających duże zasoby taniej siły roboczej. Największymi obszarami nowo uprzemysłowionymi są kraje:
• • Azji Południowo-Wschodniej, w których głównymi czynnikami lokalizacji przemysłu była bardzo tania siła robocza oraz korzystna dla inwestorów polityka podatkowa – gwarancja ulg podatkowych;
  • Ameryki Łacińskiej, na obszarze której znajdują się zasobne złoża surowców mineralnych: ropy naftowej, rud żelaza, manganu, miedzi i boksytu;
  • afrykańskie, położone wzdłuż zachodniego wybrzeża oraz w centrum i na północy kontynentu, w których rozwija się głównie przemysł wydobywczy ropy naftowej, rud metali nieżelaznych i diamentów. W ostatnich latach także hutnictwo i przemysł maszynowy