sobota, 7 stycznia 2012

RAR-1 07.MODELE PASMOWE ROZWOJU MIAST ERY INDUSTRIALNEJ


INFORMACJE OGÓLNE:

  • XIX wiek - rewolucja przemysłowa i jej konsekwencje powodują, że dotychczasowe formy miast stają się nieadekwatne a miasta zaczynają się borykać z wieloma problemami
  • problemy miast XIX wieku:
    • przeludnienie
    • maksymalne wykorzystanie działek miejskich - zabudowa w śródmieściu staje się coraz wyższa i powoli wypierana jest zabudowa mieszkaniowa z centrum na rzecz innych funkcji - centrum pustoszeje
    • pogarszają się warunki życia
    • brak systemu kanalizacji i wodociągów
    • nieprzemyślana zabudowa, w skutek czego zaczyna brakować terenów przestrzeni publicznej
  • w związku z problemami jakie dotykają ówczesnych miast, zaproponowano kilka modelowych rozwiązań przestrzennych miast, które zminimalizowałyby wyżej wymienione problemy
  • modele przestrzenne miast:

    • model ville sociale
    • model miasta ogrodu
    • model miasta przemysłowego
    • model miasta klinowego
    • model miasta pasmowego (liniowego)

MODEL PASMOWY (LINIOWY):

  • model stworzony przez Hiszpana - Arturo Soria y Mata w 1882 r.
  • idea zakładała wyeliminowanie koncentrycznego układu powodującego dośrodkową organizację miasta - zwalczanie koncentracji = usuwanie jakiegokolwiek centrum
  • idea, zakłada, ze wstęga zabudowy jest tak wąska, ze w kierunku poprzecznym można ogranicznych śię do ruchu pieszego
  • rozbudowa miast w sposób liniowy - długie, wąskie pasma zabudowy rozciągające się wzdłuż linii komunikacyjnych - schemat założenia
  • tereny zurbanizowane tworzą wąskie pasy pozbawione centrum - zapobieganie nadmiernej koncentracji
  • "powiązanie" terenów rolniczych z miastem poprzez pasma terenów upraw przylegających do pasmowej zabudowy
  • zaletą było zapewnienie sprawnej komunikacji i przestrzenne wydzieleni funkcji

  • ideą Sorii było stworzenie sieci takich miast, łączących się ze sobą
  • realizacja: dzielnica Madrytu
    • lokalizacja założenia w Madrycie
    • mapa - dzisiaj pozostałości tego założenia widoczne są wzdłuż Calle de Arturo Soria
    • po realizacji założenia okazało się, ze pomysł był absurdalny i zaczęto "obudowywać" pierwotny układ tak, że wrósł się w tkankę miejską
    • rysunek oryginalnego założenia
  • koncepcja miasta liniowego została wykorzystana przez A.N. Milyutin`a w projekcie rozbudowy Wołgogradu (Staliningradu) z lat `20

    • bardziej dojrzała od idei Sorii
    • schemat polega na funkcjonalnym podziale terenów układu osadniczego na pasma równoległe do rzeki: pasmo przemysłowe, pasmo zabudowy mieszkaniowej, pasmo wypoczynku (nad rzeką)
    • komunikacja to pasmo kolejowe znajdujące się wewnątrz strefy przemysłowej i arteria drogowa pomiędzy pasmem przemysłu a mieszkaniowym
    • ideą było wyeliminowanie transportu miejskiego w kierunku prostopadłym do głównych arterii komunikacyjnych (szybki dostęp z miejsca zamieszkania do pracy znajdującej się po drugiej stronie arterii drogowej)
    • pomimo wad tego układu (założenia, ze zatrudnieni w przemyśle mieszkają naprzeciwko swojego zakładu pracy i że funkcja centrum jest niepotrzebna  - pomysł Milyutin`a inspirował urbanistów do rozwiązań miast które ze względów topograficznych musiały mieć układ liniowy - aglomeracja gdańska, wybrzeże South Hampshire w Anglii



MIASTO PASMOWE - WARIANT SZEREGOWY:

  • miasto dalej oparte na arterii komunikacyjnej, z tym, ze funkcje są rozlokowywane naprzemiennie w zamkniętych kwartałach symetrycznie do drogi, a nie wzdłuż drogi
  • pojawiają się "obszary centralne" zlokalizowane w centrum zabudowy terenów mieszkaniowych  na ich przecięciu z arterią komunikacyjną

MIASTO PASMOWE - WARIANT GRZEBIENIOWY:
  • pasma zaczynają się pojawiać w kierunku poprzecznym do głównej arterii
  • "obszary centralne" pojawiają się na skrzyżowaniu pasma komunikacyjnego głównej arterii z poprzecznymi
  • arterie komunikacyjne obudowane zabudową mieszkaniową pasmową, a tereny pomiędzy nimi zarezerwowane na przemysł

1 komentarz: