środa, 1 grudnia 2010

STANISŁAW NIEMCZYK

  • nazywany "polskim Gaudim" ze względu na sposób taktowania materiału, jakim jest cegła - swoistą "zabawę" nim
  • 1968 - ukończył Wydział Architektury Politechniki Krakowskiej
  • 1968 - pracuje w Tychach w Miastoprojekcie Tychy
  • 1998 - laureat nagrody SARP 
  • 2000 - otrzymał odznaczenie Pro Ecclesia et Pontifice przyznane przez Jana Pawła II [medal Kościoła rzymskokatolickiego przyznawany w dowód uznania dla zaangażowania w pracę na rzecz Kościoła]
  • 2011 - otrzymał medal Per artem ad Deum [przez sztukę do Boga] za zasługi dla budownictwa sakralnego

CHARAKTERYSTYKA:
  • prowadzi w Tychach biuro Ars Architektura SC
  • najbardziej znany z realizacji obiektów sakralnych
  • projektował budynki handlowe, usługowe, mieszkalne
  • jego projekty dla Tychów są niesztampowe, nietypowe i wyprzedzające czas w jakich przyszło mu je projektować [socjalizm]
  • podejście do architektury jako do rzemiosła, przebywanie na budowie i uczestniczenie w niej
  • odwołania do tradycyjnych wartości
  • niemal "obowiązkowo" stosuje przy obiektach sakralnych dzwonnice, mury czy "soboty" [podcienia, niegdyś obowiązkowe w wiejskich kościołach]
  • dbałość o detal, ale nie szafowanie nim. Detal jest odkrywczy, prosty, współczesny
  • Niemczyk podchodzi kompleksowo do projektowania - projektuje bryłę, wnętrze, detale, oświetlenie
  • http://autoportret.pl/tag/stanislaw-niemczyk/
PRACE:
  • zespół podmiejskiej zabudowy rekreacyjnej , Tychy - Paprocanyprojekt 1969, realizacja 1972-1973 (projekt nagrodzony przez Ministra Budownictwa i Gospodarki Przestrzennej)
  • pawilon handlowo-usługowyTychy projekt 1972, realizacja 1973
  • zespół mieszkaniowy "Glinka" - osiedle "H-7", Tychy, projekt 1979, realizacja 1980-1984
  • zespół mieszkaniowy "Nad Jamną"Mikołów, projekt 1983, realizacja 1983-1986 [zdjęcia, na mapie] - nazwa zespołu pochodzi od doliny rzeki Jamny, w której położony jest Mikołów
  • Kościół Ducha Świętego w Tychach, projekt 1978, realizacja 1978-1982
    • kościół pierwotnie miał powstać w centrum miasta [władza obiecała taką lokalizację ze względu na zagrożenie władzy państwowej - żeby nieco udobruchać ludzi], ale w efekcie zlokalizowany został na peryferiach Tychów
    • kościół jest dziełem Stanisława Niemczyka - głównego projektanta, oraz Jerzego Maniura i Janiny Osoby, którzy wykonali projekt bezinteresownie
    • ikonografia kościoła została zaprojektowana i wykonana przez Jerzego Nowosielskiego
    • kościół formą nawiązuje po polskiej architektury kościołów drewnianych, gdzie dominuje bryła dachu
    • powierzchnia kościoła wynosi 1425 m2
    • namiotowe jednoprzestrzenne wnętrze kościoła posiada doświetlenie w formie świetlika znajdującego się na samym szczycie dachu
    • wnętrze kościoła wyłożone jest drewnem, ściany natomiast są ceglane
    • wewnętrzna strona dachu pokryta została ikonografią Jerzego Nowosielskiego
    • pod dachem, powielając prostokątny obrys kościoła znajdują się podcienia, z których można się dostać do wnętrza kościoła
    • wnętrze kościoła jest centralnie zorganizowane, z ławkami otaczającymi ołtarz z trzech stron
    • rzut budynku jest prostokąty, a dach stanowi formę ostrosłupa, którego "szczyt" został ścięty i przesunięty z centrum ku krótszemu boku prostokąta
    • kościół posiada wolno-stojącą dzwonnicę - campanille
    • kościół otoczony jest murem [co jest typowe dla tego architekta - wyznacza granice ziemi poświęconej]
    • zdjęcia
    • lokalizacja
  • kościół pw. Podwyższenia Krzyża ŚwiętegoPawłowice
  • Kościół Miłosierdzia Bożego w Krakowie (Osiedle Oficerskie)Kraków, projekt 1991, realizacja 1991-1994
    • detal, widok, elewacja, lokalizacja
    • projekt Stanisława Niemczyka i Marka Kuszewskiego
    • kościół zlokalizowany przy placu prezydenta Raczyńskiego, ze względu na to, że to on darował tę parcelę pod budowę kościoła
    • obiekt ze względu na dość mały budżet przykazano budować w sposób oszczędny, skromny, przy użyciu tradycyjnych materiałów
    • zespół sakralny zlokalizowany na trójkątnej działce 
    • kompleks [nie tylko kościół] zabudowuje niemal całą dostępną parcelę, pozostawiając tylko jeden jej narożnik wolnym
    • sam kościół jest zlokalizowany w narożnik trójkątnego placu i obrócony tyłem do głównej ulicy
    • po raz kolejny wysoki ceglany mur rozgranicza przestrzeń kościoła od zgiełku miasta
    • bryła budynku jest rozdrobiona, przywołując kolejne skojarzenia ze średniowieczną addytywnością brył
    • nawiązania do gotyku dzięki detalom szczytów, czy nieregularnie rozmieszczonym otworom okiennym
    • wykorzystanie cegły w celu uplastycznienia elewacji
    • dominantę stanowią trzy wieże kościelne, które przypominają przeskalowane gotyckie pinakle - element dociążający wieże sił
    • wysoka jakość opracowania detali, używanie tradycyjnych form i rozwiązań
    • architekci współpracowali z proboszczem - z jego strony wyszedł pomysł oszczędnego i celowego  operowania światłem, które nadaje przestrzeni aurę sacrum
    • centralny plan kościoła oparty na formie trójkąta, który stanowi nawę główną otoczoną emporami nie opierającymi się na ścianach zewnętrznych [co dodaje efektu unoszenia się wiernych ponad strefą ołtarzową] 
    • trójkątna nawa główna jest przekryta wysokim trójspadowym dachem zwieńczonym świetlikiem
  • szkoła podstawowa wraz z zespołem sportowym, Katowice - Giszowiec, projekt 1990-1993, realizacja 1993-2002
    • lokalizacja
    • Giszowiec był osiedlem robotniczym dla pracowników związanych z kopalnią Gische, zgodnym z ideą miasta-ogrodu Howarda. W latach 60 z powodu zapotrzebowania na mieszkania dla nowo otwartej kopalni wyburzono 1/3 starej zabudowy oryginalnego Giszowca i zastąpiono ją blokami z wielkiej płyty. W latach 90 zdecydowano się na wybudowanie nowej szkoły [bo oryginalna-stara szkoła Giszowca ucierpiała z powodu szkód górniczych, a ta z lat 60-tych nie była wystarczająca]
    • konkurs na nową szkołę wygrała koncepcja Stanisława Niemczyka i Marka Kuszewskiego
    • budynki nawiązują do oryginalnych zabudowań Giszowca i silnie kontrastują z wysokimi blokami z wielkiej płyty
    • poszczególne pawilony mają odpowiadać skalą i charakterem istniejącej oryginalnej zabudowie osiedla
    • kompleks zlokalizowany jest na działce, której zachodnia krawędź zabudowana jest domami mieszkalnymi, niemniej jednak zajmuje ona niemal cały obszar kwartału
    • wewnątrz kompleksu znajduje się dziedziniec, a od południowej strony zlokalizowana jest strefa sportowa - sala gimnastyczna wraz z boiskami
  • Kościół pw. Jezusa Chrystusa Odkupiciela w Czechowicach-DziedzicachCzechowice-Dziedzice, projekt 1995, realizacja 1995-1998
    • lokalizacja, galeria
    • projekt Stanisława Niemczyka, Anny Niemczyk-Wojteckiej i Roberta Wojteckiego
    • podstawowym zabiegiem było stosowanie zróżnicowanych układów cegieł
    • detale architektoniczne: nieregularne otwory, użycie elementów kamiennych, spalonych ceglanych odrzutów - wstawianie ich metodą intarsji w gładką ścianę - materiały te tworzą dekoracyjne i symboliczne rysunki
    • ażurowy mur
    • surowe, proste wnętrze - materiałami dominującymi drewno, cegła, beton
  • Kościół z klasztorem dla zakonu Braci Mniejszych oo. Franciszkanów w TychachParafia św. Franciszka z Asyżu i św. Klary w TychachTychy, projekt 2000, realizacja od 2000

1 komentarz:

  1. Solidnie napisane. Pozdrawiam i liczę na więcej ciekawych artykułów.

    OdpowiedzUsuń